BANGKOK: Mahkamah Perlembagaan Thailand hari ini memecat Perdana Menteri, Paetongtarn Shinawatra, dan membubarkan Kabinet pimpinannya susulan kes berkait tindakan beliau dalam menangani isu pertikaian sempadan dengan Kemboja.
Paetongtarn yang juga anak perempuan kepada bekas Perdana Menteri, Thaksin Shinawatra, digantung jawatan sejak bulan lalu apabila didakwa gagal mempertahankan Thailand ketika bercakap menerusi panggilan telefon dengan bekas pemimpin Kemboja, Hun Sen, pada Jun lalu sebelum perbualan itu bocor kepada umum.
Panel dibarisi sembilan hakim memutuskan bahawa Paetongtarn tidak menegakkan standard etika yang perlu ada pada seorang Perdana Menteri dan memecatnya, sekali gus menyaksikan Thailand kini berada di ambang krisis politik berikutan tiada calon sedia ada yang jelas untuk menerajui gabungan pemerintah yang rapuh di Parlimen.
“Tindakannya telah membawa kepada hilang kepercayaan… mengutamakan kepentingan peribadi berbanding kepentingan negara, yang mencetuskan syak wasangka orang ramai bahawa beliau berpihak kepada Kemboja.
“Selain itu, menjejaskan keyakinan terhadapnya sebagai Perdana Menteri dalam kalangan rakyat Thailand.
“Defendan (Paetongtarn) tidak menegakkan kod etika tatalaku. Tempoh perjawatannya sebagai Perdana Menteri berakhir dengan penggantungan pada 1 Julai lalu,” menurut keputusan yang dibacakan oleh seorang daripada hakim berkenaan.
Keputusan itu yang turut membubarkan Kabinet pimpinan Paetongtarn, dibuat setahun selepas mahkamah sama menyingkirkan Perdana Menteri terdahulu, Srettha Thavisin, akibat satu kes etika yang tidak berkaitan.
Kes dihadapi Paetongtarn, 39, membabitkan perbualan telefon beliau dengan Hun Sen membincangkan isu pertikaian sempadan antara kedua-dua negara.
Dalam perbualan itu, Paetongtarn dilaporkan memanggil Hun Sen sebagai ‘pakcik’ dan merujuk seorang komander tentera Thailand sebagai ‘pihak lawan’ beliau, menyebabkan tercetus gelombang kemarahan di Thailand.
Ahli Parlimen konservatif menuduh beliau tunduk kepada Kemboja dan merendahkan tentera, manakala rakan gabungan utamanya pula bertindak keluar untuk menunjukkan bantahan, sehingga hampir meruntuhkan kerajaan diterajui beliau.
Paetongtarn enggan berundur ketika itu, namun sekumpulan Senator membawa kesnya ke Mahkamah Perlembagaan dengan menuntut supaya beliau dipecat kerana melanggar peruntukan Perlembagaan yang mengehendaki menteri-menteri mempunyai ‘integriti yang jelas’ dan ‘standard etika’. Mahkamah itu menggantung jawatan beliau pada 1 Julai lalu.
Bagaimanapun, Paetongtarn menegaskan beliau telah melakukan yang terbaik untuk kepentingan negara.
“Niat saya adalah untuk kepentingan negara dan bukan kepentingan diri. Ia adalah demi kehidupan rakyat, termasuk orang awam dan tentera,” katanya kepada pemberita selepas keputusan mahkamah itu.
Dengan ketiadaan calon jelas untuk mengambil alih jawatan Perdana Menteri susulan pemecatan Paetongtarn, Thailand kini berdepan tempoh ketidaktentuan politik yang membimbangkan.
Bawah Perlembagaan Thailand, hanya calon yang telah dicalonkan sebagai Perdana Menteri pada pilihan raya umum lalu layak diketengahkan untuk memegang jawatan itu.
Daripada sembilan nama yang dicalonkan oleh parti-parti utama pada pilihan raya 2023, empat dilihat sebagai tidak layak atas pelbagai alasan termasuk kehilangan sokongan daripada parti sendiri dan juga masalah kesihatan.
Antara langkah dilihat boleh menjadi jalan penyelesaian ialah mengadakan pilihan raya baharu.
Namun, tidak jelas sama ada Pemangku Perdana Menteri, Phumtham Wechayachai, boleh memanggil pilihan raya ataupun hanya Perdana Menteri yang telah diluluskan Parlimen boleh berbuat sedemikian. – Berita Harian
